රූප
පළමු ලෝක යුද්ධයේදී එක්සත් ජනපදය සටන් කළේ ඇයි?
ඇමරිකාව පළමු ලෝක යුද්ධයට අවතීර්ණ වූයේ ඇයි? 1914 දී WWI යුරෝපයේ ආරම්භ වූ විට, බොහෝ ඇමරිකානුවන්ට අවශ්‍ය වූයේ එක්සත් ජනපදය ගැටුමෙන් බැහැරව සිටීම, ජනාධිපති වුඩ්රෝ විල්සන්ගේ දැඩි හා අපක්ෂපාතී මධ්‍යස්ථභාවයේ ප්‍රතිපත්තියට සහාය වීමෙනි. “මිනිසුන්ගේ ආත්මයන් අත්හදා බැලීමට යන මේ දිනවල එක්සත් ජනපදය ඇත්ත වශයෙන්ම මෙන්ම නාමයෙන් මධ්‍යස්ථ විය යුතුය. අපි චින්තනයෙන් මෙන්ම ක්‍රියාවෙන් ද අපක්ෂපාතී විය යුතු අතර, අපගේ හැඟීම්වලට මෙන්ම එක් පාර්ශ්වයක් තවත් පාර්ශ්වයකට පෙර අරගලයට මනාපයක් ලෙස අර්ථකථනය කළ හැකි සෑම ගනුදෙනුවකටම සීමා පැනවිය යුතුය.
ජනගහනයේ වාචික කොටසක් යුද්ධය සඳහා "සූදානම් වීමට" කැමති වුවද (විශේෂයෙන් එක්සත් ජනපද හමුදාව ශක්තිමත් කිරීම) සහ ලක්ෂයකට අධික ඇමරිකානුවන් ජාත්‍යන්තර යුද ප්‍රයත්නය සඳහා ස්වේච්ඡාවෙන් ඉදිරිපත් වුවද, මධ්‍යස්ථභාවය සහ හුදකලාව සඳහා සහයෝගය ශක්තිමත් විය.
එක්සත් ජනපද ස්ථාවරය නොතකා, බොහෝ ඇමරිකානුවන් බ්‍රිතාන්‍යය, ප්‍රංශය සහ ඔවුන්ගේ මිත්‍ර රටවල් සමඟ පුද්ගලිකව අනුකම්පා කළහ. ඇමරිකානු ආයතන මිත්‍ර පාක්ෂික ආන්ඩුවලට විශාල මුදලක් ණයට දුන් අතර, යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයේ මූල්‍යමය කොටස් එක්සත් ජනපදයට ලබා දුන්නේය. ඇමරිකානුවන්ගෙන් 10% කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් වාර්ගික ජර්මානුවන් ලෙස හඳුනාගෙන ඇති අතර, ඔවුන්ගෙන් වැඩි දෙනෙක් එක්සත් ජනපදය යුද්ධයේදී මධ්‍යස්ථව පවතිනු ඇතැයි අපේක්ෂා කළහ.
1915 මැයි මාසයේදී ජර්මනිය විසින් ලුසිටානියා නෞකාව ගිල්වා දැමීමෙන් පසුව මහජන මතය මධ්‍යස්ථභාවයෙන් ඉවත් වීමට පටන් ගත් අතර එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇමරිකානුවන් 1,200ක් ඇතුළුව මගීන් 128කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් මිය ගියහ. එක්සත් ජනපද ප්‍රබල ප්‍රතික්‍රියා හමුවේ ජර්මනිය අත්ලාන්තික් සාගරයේ මගී සහ වෙළඳ සමුද්‍ර නැව් වලට එල්ල කරන සබ්මැරීන ප්‍රහාර තාවකාලිකව පසුබැස්සේය.
ශ්රව්ය ගොනුව
"ජාතීන්ට ඔවුන්ගේ අනාගත කරදර විසඳා ගැනීමට ඉඩ දෙන්න, කඩුව සහ තුවක්කුව ඉවතට තැබීමට කාලයයි, අද යුද්ධයක් නැත, අම්මලා හැමෝම කියනවා නම්, මම මගේ පිරිමි ළමයාව සොල්දාදුවෙකු ලෙස ඇති දැඩි කළේ නැහැ."
1915 වන විට, විශේෂයෙන් නැඟෙනහිර නගරවල, නව සූදානම් කිරීමේ ව්‍යාපාරයක් ප්‍රකාශ කළේ එක්සත් ජනපදයට ආරක්ෂක අරමුණු සඳහා ශක්තිමත් නාවික සහ ගොඩබිම් හමුදා වහාම ගොඩනගා ගත යුතු බවයි. හිටපු ජනාධිපති තියඩෝර් රූස්වෙල්ට් වැනි මැදිහත්කරුවන් මහජන මතය හැඩගැස්වීම සඳහා පෙළ ගැසී සිටියහ. "යුද්ධයට එරෙහි සූදානම නිරන්තරයෙන් යුද්ධය වැළැක්විය නොහැක, නගරයක ගිනි නිවන ඒකකයකට වඩා වැඩි යමක් නොවරදවාම ගින්නක් වළක්වනු ඇත, සහ සූදානම් නැතිකම සඳහා නිදහසට කරුණක් ලෙස මෙම කාරණය පෙන්වා දෙන හොඳ අදහස් ඇති, මෝඩ මිනිසුන් සිටිති."
1916 දී ඒ හා සමානව ශක්තිමත් වූ අතර, ලෝක යුද්ධයේදී දැඩි මධ්‍යස්ථභාවයේ අඛණ්ඩ ප්‍රතිපත්තියක් සඳහා සහාය විය. එම වසරේ ජූනි මාසයේදී, නිව් යෝර්ක් ආණ්ඩුකාර මාර්ටින් ග්ලින් ශාන්ත ලුයිස් හි පැවති ඩිමොක්‍රටික් ජාතික සමුළුවේදී ප්‍රකාශ කළේ, “මධ්‍යස්ථභාවය පිළිබඳ මූලධර්මය අපගේ ජාතික ජීවිතයේ විකෘති කිරීම් හා වල්පැලෑටි සමඟ ඉතා සමීපව ගෙතී ඇති අතර එය දැන් ඉරා දැමුවහොත් එය ලිහා යනු ඇත. අපගේ පැවැත්මේ නූල්. අපගේ මධ්‍යස්ථ ප්‍රතිපත්තියෙන් බැහැරව, මුහුදෙන් එතෙර වූ යුද්ධයේ සුළි කුණාටුවට අපව හිස ඔසවන්නට තරම් අපගේ අතීතයට අන්ධ, අපගේ අනාගතයට සතුරු ඇමරිකානුවෙක් සිටීද?
වෙනස් වූයේ කුමක්ද?
1916 නොවැම්බරයේදී, ජනාධිපති වුඩ්රෝ විල්සන්, "ඔහු අපව යුද්ධයෙන් ඈත් කළේය" යන සටන් පාඨය යටතේ නැවත මැතිවරණයක් ජය ගත්තේය. එහෙත් 1917 මුල් භාගයේදී රුසියාවේ අභ්‍යන්තර දේශපාලන විප්ලවයන් ජර්මනියට එරෙහි යුද්ධයෙන් ඔවුන්ව ඵලදායී ලෙස ඉවත් කළ විට, මිත්‍ර පාක්ෂිකයින්ගේ අපේක්ෂාවන් අඳුරු විය. දැනටමත් දැවැන්ත සැපයුම් තොගයක් සහ එක්සත් ජනපදයෙන් ආසන්න අසීමිත ණය මාර්ගයක් ලබා ගනිමින්, මිත්‍ර පාක්ෂිකයින්ට ශක්තිමත් කිරීම් අවශ්‍ය විය.
නැඟෙනහිර මිලිටරි පීඩනය ලිහිල් කිරීම ඔවුන්ගේ බටහිර පෙරමුණ සඳහා තවත් බලවේග ලබා දුන් විට, වඩදිය බාදිය හැරෙමින් පවතින බව ජර්මනියට දැනුනි. මෙම මාරුවෙන් ප්‍රයෝජන ගැනීම සඳහා ජර්මානු නායකයින් 1917 ජනවාරි මාසයේදී යුරෝපයේ විනාශකාරී හමුදා ඇණහිටීම සහ බ්‍රිතාන්‍ය නාවික හමුදාව විසින් තීරනාත්මක ජර්මානු සැපයුම් වරායන් සාර්ථක ලෙස අවහිර කිරීම බිඳ දැමීම සඳහා අසීමිත සබ්මැරීන යුද්ධ නැවත ආරම්භ කිරීමට එකඟ විය. මෙය ඇමරිකානු මහජන මතය මැදිහත් වීමට තල්ලු කළේය.
ජර්මනියේ අසීමිත සබ්මැරීන යුධ උපායමාර්ගය තවත් වෙළඳ සහ මගී නැව් සාගර පතුලට යවන ලද අතර ඇමරිකානු ජීවිත අහිමි වීම වැඩි විය. එක්සත් ජනපදය විරෝධය පළ කළ අතර පෙබරවාරි මාසයේදී ජර්මනිය සමඟ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සබඳතා නවතා දැමූ අතර කොන්ග්‍රසය මිලිටරි කටයුතු වැඩි කිරීම සඳහා අරමුදල් ලබා ගත්තේය.
ඒ අතරම, බ්‍රිතාන්‍ය ගුප්ත ලේඛන ශිල්පීන් ජර්මානු අරමුණට සම්බන්ධ වීම සඳහා මෙක්සිකෝවට එක්සත් ජනපද භූමිය පිරිනමන ජර්මනියේ “සිමර්මන් ටෙලිග්‍රාම්” විකේතනය කිරීමට පටන් ගත්හ. මෙක්සිකෝව යුද්ධය ප්‍රකාශ කිරීම ඇමරිකානු මහජනතාව විසින් ආසන්න තර්ජනයක් ලෙස නොසලකන ලද නමුත්, සංවේදනාත්මක සිරස්තල සෑම නව වර්ධනයක්ම ඉතිහාසයේ වඩාත්ම බලගතු කේත බිඳීමේ ක්‍රියාවක් ලෙස හුවා දක්වයි. රට පුරා, මැදිහත්වීම සඳහා සහයෝගය වර්ධනය විය.
මාර්තු 20දා, සිමර්මන් ටෙලිග්‍රාම් ඇමරිකානු පුවත්පත්වලට වැදී මාසයකට පමණ පසු, ජනාධිපති විල්සන් සන්නද්ධ මධ්‍යස්ථභාවයේ ප්‍රතිපත්තියක සිට යුද්ධය දක්වා ගමන් කිරීම ගැන සාකච්ඡා කිරීමට කැබිනට් මණ්ඩලය කැඳවීය. එය ඒකමතික විය: සියලුම සාමාජිකයින් යුද්ධයට උපදෙස් දුන්හ. ජනාධිපති විල්සන් විසින් දැනටමත් කෙටුම්පත් කර ඇති ප්‍රකාශයක් සමඟ, ඇමරිකානු වාෂ්ප නෞකාව වන ඇස්ටෙක් ජර්මනිය විසින් අප්‍රේල් 1 වන දින ටෝපිඩෝ කර ගිල්වන ලදී.
සිමර්මන් ටෙලිග්‍රාම්
ජාත්‍යන්තර ආතතීන් අවුලුවාලූ මෙක්සිකෝවට ජර්මානු පිරිනැමීම විමර්ශනය කරන්න.
අප්‍රේල් 2 දා, ජනාධිපති විල්සන් ජර්මනියට එරෙහිව යුද්ධය ප්‍රකාශ කරන ලෙස කොන්ග්‍රසයෙන් ඉල්ලා සිටියේ ජර්මනියේ අලුත් කරන ලද සබ්මැරීන ප්‍රතිපත්තිය “මනුෂ්‍ය වර්ගයාට එරෙහි යුද්ධයක් ලෙස ය. එය සියලු ජාතීන්ට එරෙහි යුද්ධයකි. ” ඔහු එක්සත් ජනපදය තුළ ජර්මානු ඔත්තු බැලීම සහ සිමර්මන් ටෙලිග්‍රාම් ද්‍රෝහීත්වය ගැන ද කතා කළේය. විල්සන් ඉල්ලා සිටියේ “ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා ලෝකය සුරක්ෂිත කළ යුතු” බවයි. දින හතරක් පුරා, ඇමරිකානුවන් වැදගත් තීරණය ගැන විවාද කළ අතර බොහෝ ප්‍රධාන පුවත්පත්, ජර්මනිය කුරිරු සතුරෙකු බවට පත් කරන ලද යුද ප්‍රවෘත්ති සහ කටකතා සංවේදනාත්මක මිශ්‍රණයක් ප්‍රකාශයට පත් කළේය.
අප්‍රේල් 4 දා සෙනෙට් සභාව 82-6 ඡන්දයකින් ජර්මනියට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කිරීමට ඡන්දය දුන්නේය. අප්‍රේල් 3 වැනි දින පෙ.ව. 12:6ට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලය 373ට 50ක් ලෙස යෝජනාව සම්මත කළේය.
එක්සත් ජනපදය යුද්ධයට ගියේය.
නිලයන් පිරවීම
එක්සත් ජනපදය මිලිටරි යන්ත්රයක් ගොඩනඟන ආකාරය ඉගෙන ගන්න.
